بررسی تعدادی از ژنوتیپ های برنج در مقابل تنش سرمایی در مرحله جوانه زنی

نویسندگان

پیمان شریفی

دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

چکیده

هجده ژنوتیپ برنج از نظر مقاومت به سرما در مرحله جوانه زنی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. ژنوتیپ های برنج به عنوان فاکتور اول و دماهای 13، 17، 21 و c°25 به عنوان فاکتور دوم بودند. بذور ژنوتیپ ها در چهار دمای فوق قرار داده شدند و نسبت جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه در گیاهچه های حاصله اندازه گیری شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر ژنوتیپ، درجه حرارت و اثر متقابل دو فاکتور بر صفات فوق معنی دار بود. مقادیر نسبت جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه تحت تأثیر هر سه درجه حرارت پایین (13، 17 و 21 درجه سانتی گراد) نسبت به دمای 25 درجه سانتی گراد کاهش یافتند. با عنایت به تجزیه خوشه ای تنوع قابل ملاحظه ای بین ژنوتیپ ها در هر سه شرایط دمای پایین وجود داشت. ژنوتیپ های تایچونگ و صدری بیشترین نسبت جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه و کمترین میزان کاهش این صفات را داشتند و در دماهای 13 و 17 درجه سانتی گراد در یک کلاستر و در دمای 21 درجه سانتی گراد در دو کلاستر نزدیک به هم قرار داشتند. بنابراین این ژنوتیپ ها می توانند به عنوان والد در تلاقی با ژنوتیپ های حساسی مانند دولار، ir36 و حسن سرایی به کار گرفته شوند تا از نتاج حاصل از تلاقی آن ها برای برنامه های اصلاحی مانند ایجاد نسل های تفکیک در پروسه های انتخاب برای دست یابی به ژنوتیپ های متحمل به سرما استفاده شود. از آنجا که بیشترین میزان وراثت پذیری عمومی (82/0) مربوط به طول ساقه چه بود، با استفاده از آن می توان اقدام به انتخاب ژنوتیپ های متحمل به سرما در نسل های اولیه حاصل از تلاقی ها نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تعدادی از ژنوتیپ‌های برنج در مقابل تنش سرمایی در مرحله جوانه‌زنی

هجده ژنوتیپ برنج از نظر مقاومت به سرما در مرحله جوانه‌زنی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. ژنوتیپ‌های برنج به‌عنوان فاکتور اول و دماهای 13، 17، 21 و C°25 به‌عنوان فاکتور دوم بودند. بذور ژنوتیپ‌ها در چهار دمای فوق قرار داده شدند و نسبت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه در گیاهچه‌های حاصله اندازه‌گیری شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر ژنوت...

متن کامل

بررسی تعدادی از ژنوتیپ‌های برنج در مقابل تنش سرمایی در مرحله جوانه‌زنی

هجده ژنوتیپ برنج از نظر مقاومت به سرما در مرحله جوانه‌زنی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. ژنوتیپ‌های برنج به‌عنوان فاکتور اول و دماهای 13، 17، 21 و C°25 به‌عنوان فاکتور دوم بودند. بذور ژنوتیپ‌ها در چهار دمای فوق قرار داده شدند و نسبت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه در گیاهچه‌های حاصله اندازه‌گیری شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر ژنوت...

متن کامل

بررسی اثر تنش شوری ژنوتیپ های برنج در مرحله جوانه زنی(Oryza sativa L.)

سابقه و هدف: مرحله جوانه زنی گیاهان یکی از مراحل مهم در طول دوره رشدی آن ها است که اغلب تحت تاثیر تنش های محیطی به ویژه شوری قرار می گیرد. لذا هدف از این مطالعه بررسی اثرات شوری کلرید سدیم بر جوانه زنی ارقام بومی برنج و شناسایی مقاوم ترین رقم نسبت به شوری می باشد.مواد و روش ها: به منظور بررسی جوانه زنی سه رقم برنج به نام های غریب، موسی طارم و ابجی بوجی در سطوح مختلف شوری آزمایشی در قالب طرح پای...

متن کامل

ارزیابی واکنش ژنوتیپ های برنج به تنش شوری در مرحله جوانه زنی

به منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ های برنج به تنش شوری در مرحله جوانه زنی آزمایشی در قالب طرح کرت های خرد شده براساس طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در محیط هیدروپونیک اجرا شد که طی آن 16 ژنوتیپ برنج در 4 سطح شوری ‎(0، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر) مورد بررسی قرار گرفتند. در این آزمایش صفات درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه، بیوماس کل و وزن خشک کل...

متن کامل

گروه‌بندی و بررسی تمایز بین برنج های هوازی و ایرانی از نظر تحمل به تنش اسمزی در مرحله جوانه زنی

جوانه­زنی گیاهان از جمله مراحل مهم در طول دوره رشدی آنهاست که اغلب تحت تأثیر تنش­های محیطی قرار می­گیرد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه­های جوانه­زنی بود که بیشترین نقش را در تمایز بین ژنوتیپ­های برنج­های هوازی و ایرانی از نظر تحمل به تنش اسمزی داشتند. آزمون استاندارد جوانه­زنی بذر در سه سطح تنش اسمزی (آب مقطر به عنوان محیط نرمال، 8- و 16-  بار حاصل از مانیتول) و با استفاده از 53 ژنوتیپ برنج (...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات بذر

جلد ۶، شماره ۲۰، صفحات ۴۳-۵۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023